Foto gevonden op de Womanhouse site.
Zo, dat was het eerste niveau (afleveringen 140-144), met werk van de feministische avant-garde, waarbij seksualiteit en fragmentatie een belangrijke rol spelen.
Het tweede niveau in de speurtocht naar de vrouwelijke esthetica (Marlite Halbertsma, Feministische kunst internationaal, 1978, p.10, zie ook aflevering 139) omvat de wereld van het huishouden. Volgens Halbertsma heeft het gebied van huishoudelijke creativiteit invloed gehad op bepaalde vormen van feministische kunst. Het gaat dan om thema’s die geïnspireerd zijn op 1) de steeds terugkerende handelingen in het huishouden, 2) de inrichting van de ruimte, en 3) het spaarzaam omgaan met restjes.
1) De herhaling is volgens Halbertsma vooral bij de video- en performancekunst terug te vinden, ‘omdat die media zich nu eenmaal beter daarvoor lenen’ (p.10). Als voorbeelden noemt ze Waiting van Faith Wilding, Maintenance Art van Mierle Laderman Ukeles, en Salto Mortale II van Ulrike Rosenbach. De herhalingen krijgen vaak een bezwerende, rituele functie, aldus Halbertsma, en ik denk dat ze gelijk heeft.
2) Het thema geïnspireerd op ‘inrichting van de ruimte’, komt helder terug in het grootste project op dit gebied en dat is Womanhouse in Los Angeles in 1971 (met Judy Chicago, zie ook aflevering 111, het project is zeer goed gedocumenteerd op een geheel eigen website). Womanhouse was een eenjarig grootschalig samenwerkingsproject met studenten (v), de kunstenaars-docenten Judy Chicago en Miriam Schapiro, en een aantal plaatselijke (LA) kunstenaars (v) van naam en faam.
De studenten zochten en vonden een huis, verbouwden dit eigenhandig in een paar maanden tijd en verzorgden vervolgens – naar geheel eigen kunstzinnig inzicht van de vrouwen – de inrichting. ‘Womanhouse werd de bewaarplaats van de dagdromen die vrouwen hebben als ze hun leven onder hun handen laten wegglippen tijdens het wassen, bakken, koken, naaien, schoonmaken en strijken’, staat geschreven op de pagina http://www.womanhouse.net/statement.
3) Tot slot het thema geïnspireerd op ‘spaarzaam omgaan met restjes’. Halbertsma schrijft: ‘Het verzamelen en combineren van allerlei persoonlijke objecten, vaak van waardeloos materiaal (‘vrouwen durven niets voor zichzelf uit te geven en gooien ook nooit iets weg’) is een kenmerk van veel feministische kunst’ (p.10). Als voorbeelden noemt ze onder andere Postal Art van Kate Walker en haar groep, en Post Partum Document van Mary Kelly.
De ‘postkunst’ ontstond toen Kate Walker en Sally Gallop, beiden kunstenaar, moeder en huisvrouw, geen buren meer waren en elkaar vanaf begin 1975 via de post kunstwerken stuurden. Het project groeide enorm en werd in 1976 een reizende (Engeland, Amerika, Duitsland) expositie met bijna 300 werken. Meer info: Feministo: a portrait of the artist as a young housewife, posted by: Joan Braderman, coming from Heresies: A Feminist Publication on Art and Politics, Volume 3, No. 1, Issue 9, 1980.
Post-Partum Document was een zes jaar durende verkenning van de moeder-kindrelatie door Mary Kelly, verdeeld over zes series. Het zorgde bij de expo in 1976 voor ophef omdat Kelly ook de vlekkerige luiers van haar kind in haar werk had opgenomen. Haar werk heeft, bezield door feminisme en psychoanalyse, een diepgaande invloed gehad op de ontwikkeling en kritiek van conceptuele kunst. Voor afbeeldingen en info, zie haar site.
Bij dit thema noemt Halbertsma de term ‘femmage’, gelanceerd door Melissa Meyer en Miriam Schapiro. Het is ‘een verzamelbegrip voor collage, assemblage, découpage en fotomontage. Kenmerken van een femmage werkstuk zijn onder meer dat het bewaren en verzamelen een belangrijke rol speelt en dat het onderwerp nauw met het leven van de maakster verbonden is’, aldus Halbertsma.
En dan rest nog het derde niveau…
