Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 157 Feministische kunst, visie op vrouw-zijn, momenten van bewustwording en vrouwenstrijd

Ulrike Rosenbach, Art is a Criminal Action, 1969.

Deze foto is er 1 van vele versies. Het origineel (zie site Ulrike Rosenbach) is een fotomontage gebaseerd op Warhols ‘Double Elvis’ uit 1963 (zij vroeg en kreeg daarvoor toestemming van Warhol). Gevonden op Priska Pasquer.

Ook feministische kunstenaars zijn op Levinsonsiaanse wijze kunstbewuste makers van kunst (zie meer over de theorie van Levinson in de afleveringen 44-57). Zij maken deel uit van een wereld vol kunst, hedendaags en tot ver in het verleden, waar zij het bestaan van afweten.

Alleen al het feit dat het feministisch realisme teruggrijpt op kunst uit het verleden, maakt dat het niet los staat van andere kunststromingen maar ermee verbonden is (zie aflevering 156). Het past ook in haar eigen tijd, de jaren 1960/70/80, een tijd van groeiend bewustzijn, het zoeken naar (nieuwe) rituelen, abstractie, persoonsgebondenheid, verandering en bevrijding (zie bijvoorbeeld aflevering 155).

Wat het feministisch essentialisme (afleveringen 147-148) en feministisch realisme (afleveringen 148-156) bijzonder maakt, ‘los’ van andere kunststromingen, is dat het meer gaat om ‘de visie op het vrouw-zijn en de momenten van bewustwording en vrouwenstrijd; in de feministische video- en performancekunst wordt meer het proces van die bevrijding getoond’, aldus Marlite Halbertsma (Feministische kunst internationaal, 1978, p.15).

Halbertsma ziet in de richtingen feministisch essentialisme en feministisch realisme binnen de feministische kunst twee polen van de feministische ideologie: ‘Het feminisme is introvert voor zover het zich bezint op de essentie van het vrouw-zijn, los van de traditie en de vastgeroest rolpatronen, en extravert als politieke beweging die de situatie waarin vrouwen leven concreet aan de kaak stelt’ (1978, p.15).

‘In haar algemene kritiek op de patriarchale samenleving reikt het feminisme over vele eeuwen heen en ziet de vrouwelijke essentie achter uiterlijke veranderingen; in haar politieke kritiek op de patriarchale samenleving valt de aandacht op concrete actuele misstanden’ (1978, p.15).

Feministen denken na over hun vrouw-zijn in een door mannen beheerste wereld, aldus Halbertsma. Aan één ding valt logischerwijs niets te veranderen, het vrouw-zijn. De ‘strijd’ behelst een continu nadenken over de eigen identiteit en de revolutie ontketenen in je omgeving.

‘Het feminisme is geen stelsel van abstracte leuzen of een verbureaucratiseerde politieke machine, maar een totaal van vrouwen die hun eigen identiteit willen vinden en handhaven. Het persoonlijke is politiek’ (1978, p.15).

Maar oude ideeën zijn machtig. Wat is die macht?

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder