Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 196 Anita Steckel: gevecht tegen censuur en dubbele moraal

Een werk van Anita Steckel met ‘blur’-bewerking door Susan Hol.

Originele foto gevonden bij Headley Gallery. Klik op de link en je ziet het scherpe beeld 🙂

Rosa Lindenburg noemt in de catalogus feministische kunst internationaal de kunstenaar Anita Steckel (1978, p.47). Ik had nog nooit van haar gehoord, dacht ik, maar toen ik verder ging zoeken kwam ik een verhaal tegen dat me toch bekend voorkwam.

Een kunstenaar als Anita Steckel (1930-2012) kon, in tegenstelling tot de voorlopers in de zoektocht naar de eigen seksualiteit (zie aflevering 195), volop gebruikmaken van de feministische geschriften. Al moet je dat natuurlijk wel nog ‘even’ dóen!

Nou, dat dééd deze kunstenaar. Ze betitelde bijvoorbeeld haar solotentoonstelling The Sexual Politics of Feminist Art. Hieruit spreekt de invloed van het feministische boek van Kate Millet: Sexual Politics (zie aflevering 195). En het wás me een tentoonstelling, met veel gedoe eromheen.

Voordat Steckel haar tentoonstelling op het Rockville Community College in 1973 überhaupt kon onthullen, werd ze al gewaarschuwd door een docent. Deze vrouw zei dat de erotische kunstwerken weg moesten, omdat Steckel anders een felbegeerde onderwijsklus aan het college kon vergeten. Steckel overwoog serieus de waarschuwing, ze wílde die baan, maar besloot toch zichzelf niet te censureren. Dat heeft ze geweten, ze kreeg de baan niet. (Bron: National Museum of Women in the Arts, NMWA, 2014.)

Verschillende critici vonden haar werk pornografisch, maar de erotische beelden die Steckel maakte illustreerden heteroseksuele vrouwelijke verlangens. Ze gaf haar eigen interpretatie van eerdere naakten in de kunst en dan vooral kunst van mannen die vrouwen weergaven. (NMWA, 2014) In feite deed Steckel dus precies wat de filosoof Jerrold Levinson voor ogen heeft bij wat hij noemt de ‘kunstbewuste maker van kunst’, namelijk dat kunst altijd een relatie heeft met kunst uit het verleden (zie aflevering 44).

Steckel maakte bijvoorbeeld het werk Giant Woman on Empire State Building (1973), waarbij een naakt vrouwenfiguur vol vertrouwen aan het Empire State Building in New York City hangt. En tijdens de tentoonstelling deelde ze kopietjes van een dollarbiljet uit, opgesierd met een penis. Ze noemde dat werk Legal Gender (1971). Het werk moest met haar fallische beeld de aandacht vestigen op het mannelijke voorrecht en de loonkloof tussen mannen en vrouwen in de beroepsbevolking. (NMWA, 2014) Mmmm, kunnen we vandaag de dag nog wel gebruiken…

Ik had graag een van deze twee werken gebruikt als afbeelding bij dit blog, maar de vraag is of ze door de digitale censuurcommissie komen. De links gaan naar mijn Pinterestbord met een aantal werken van Steckel.

Het werk van Steckel veroorzaakte een schandaal, er werd zelfs sluiting van de tentoonstelling geëist, door een man, of verplaatsing van de tentoonstelling naar de toiletgebouwen, dat vond deze man een geschikter gebouw op de campus. (NMWA, 2014)

Dat liet Steckel niet op zich zitten en richtte de Fight Censorship Group op met een aantal prominente toonaangevende vrouwelijke kunstenaars, waaronder Louise Bourgeois, Hannah Wilke, Joan Semmel, Juanita McNeely en Martha Edelheit. Deze groep heeft tien jaar bestaan. Het doel was die dubbele seksuele moraal te bevechten. Vrouwen die van oudsher binnenstebuiten zijn gekeerd door mannen in diverse kunstuitingen, volledig naakt op allerlei manieren zijn blootgesteld in grote musea in de hele wereld, verdienden een tegenhanger: het mannelijk naakt compleet met stijve penis. Immers, ook dat maakt deel uit van het leven. (NMWA, 2014)

Anita Steckel schijnt gezegd te hebben dat als de penis in erectie niet gezond genoeg is om in musea terecht te komen, het ook niet gezond genoeg is om in vrouwen terecht te komen. Vrouwelijke kunstenaars moesten het recht hebben om de naakte mannelijke figuur en het seksuele onderwerp in hun kunst te gebruiken, omdat beide natuurlijke onderdelen van het leven zijn. De groep speelde een essentiële rol bij het creëren van een meer acceptabele omgeving voor provocerende werken van vrouwen. (NMWA, 2014)

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder