Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 22 Emoties en projectie

Susan Hol, Ravijn, 2010, Finland.

Het verband tussen emoties en een object kan veel te maken hebben met wat Sigmund Freud een paar eeuwen geleden ‘projectie’ noemde, ofwel ‘… een veruitwendiging van een innerlijk proces’ (Freud, Metapsychologische aanvulling op de droomleer, 1916-17f; 7: 117).

Freud beschreef projectie als een mechanisme. Projectie is een handig instrument om bepaalde wensen, of gedachten, niet toe te laten. Je schrijft ze in plaats daarvan toe aan iets of iemand anders.

Een voorbeeld: je bent verliefd op iemand, maar wilt dat niet weten. Toch gaat, sinds je diegene hebt ontmoet, je hart vaak sneller kloppen, je krijgt het warm, je hebt weinig eetlust en slaapt slecht. Het komt niet in je op dat je verliefd bent. Ja, ik weet het, voor sommigen is dit onvoorstelbaar, maar het komt voor! Net als zwanger zijn en er niets van weten (en dan plotseling op een dag een kind baren).

Het komt dus niet in je op dat je verliefd bent, want dat is precies hetgeen je niet toe wilt laten. Je vindt het misschien zelfs raar dat je de verschijnselen krijgt als je aan die specifieke persoon denkt, maar dan nog hoeft het kwartje niet te vallen. Uit angst dat je iets aan je hart mankeert ga je naar de dokter.

Een ander voorbeeld is uit mijn eigen ervaring. Iemand zei eens tegen mij tijdens een geslaagd zelfgeorganiseerde weekend storytelling: ‘Je moet je heel eenzaam en verlaten voelen terwijl jij hier in je eentje buiten voor het eten zorgt en wij binnen zitten te kletsen’.

Ik keek haar met open mond aan, want ik was juist heerlijk aan het genieten van het momentje rust in mijn eentje bij het houtvuur buiten. Ik was blij dat zij elkaar bezig hielden en ik even niets hoefde te zeggen. Maar toen ik dat tegen haar zei geloofde ze me niet. Ze bleef beweren dat ik me eenzaam en verlaten moest voelen. Later begreep ik dat ze zich zelf in die situatie, in mijn positie buiten bij het vuur, enorm eenzaam en verlaten gevoeld zou hebben.

Projectie laat zich onderscheiden in twee vormen: eenvoudige en complexe projectie. Die bespreek ik de komende afleveringen eerst en dan komt het verband met gepastheid weer aan bod.

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder