Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 234 Een liefdevol maar ondermijnend eerbetoon

Florine Stettheimer, The Cathedrals of Wall Street, 1939.

Foto gevonden bij The Met.

Alleen al doordat ze fysiek aanwezig was in de vrouwengevangenis om een muur te beschilderen met een tafereel van spelende kinderen in een New Yorkse omgeving, had kunstenaar Lucienne Bloch een impact op de gevangenen (zie aflevering 233).

Deze impact was volgens Linda Nochlin een zeer concrete, zo niet traditioneel esthetische invloed op de vrouwen. Ze citeert Bloch: ‘Ze genoten er volop van om mij te zien schilderen. De muurschildering werd geen vreemd ding voor ze. In feite ontstonden er speelse momenten van doen-alsof en adopteerden de gevangenen de kinderen en gaven hen namen.’ (Some Women Realists, 1974, in: Women, Art, and Power and Other Essays, 1988, p.90)

Het sociale idealisme en publieke belang van de New Deal (zie ook aflevering 233) was zelfs van invloed op, wat Nochlin noemt, ‘zo’n persoonlijke en eigenaardige (idiosyncratische) realistische stijl als die van Florine Stettheimer’. (1988, p.90)

Hoezo dat dan?

Het hangt samen met haar schilderij Cathedrals of Wall Street, gemaakt in 1939 (zie afbeelding bij deze aflevering). Florine Stettheimer (1871-1944) maakte een serie van deze monumentale schilderijen tussen 1929 en 1942. Ze beeldt daarin uit hoe zij denkt over de economische, sociale en culturele instellingen in New York. The Cathedrals of Art is bijvoorbeeld een portret van de kunstwereld in New York, The Cathedrals of Broadway toont de wereld van theater, film en performances, en The Cathedrals of Fith Avenue gaat over de high society en consumentisme.

Nochlin haalt het schilderij over Wall Street aan en noemt het ‘een liefdevol maar ondermijnend eerbetoon aan Eleanor Roosevelt, die in het schilderij centraal staat, met de uiterst toegewijde aandacht van burgemeester La Guardia, en met Franklin gedegradeerd tot een levenloze glorie als een soort Pantokrator (allesheerser) op de afgeplatte wit-met-goud-façade van de effectenbeurs, geflankeerd door een prachtige gouden George Washington.’ Nochlin noemt het een weergave van democratische praalvertoning. (1988, p.90)

Toch weet Stettheimer volgens Nochlin met dit werk niet alleen de meer pompeuze en pretentieuze grootschalige monumenten van sociaal belang uit die tijd te ondermijnen, ze weerspiegelt dat ook. Hoe doet ze dat volgens Nochlin? Door de ‘lichthartige breedsprakigheid’ van het werk. (1988, p.90)

Het valt Nochlin op dat de vrouwelijke kunstenaars uit haar eigen tijd, ze noemt May Stevens (zie aflevering 192) en Faith Ringgold (zie haar website met prachtig! werk), die ervoor kiezen commentaar te leveren op sociale kwesties, geneigd zijn om abstracter of decoratiever te werken. Hebben ze misschien het gevoel dat sociale bezorgdheid of politiek protest in hun eigen tijd krachtiger wordt overgebracht door symbolische dan door beschrijvende middelen? Dat zou zomaar kunnen, denkt Nochlin. (1988, p.90)

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder