Foto gevonden bij I travel with art.In de negentiende eeuw ging het vooral om de inhoudelijke betekenis van een schilderij. Belangrijk waren de verwijzingen naar literatuur, godsdienst, politiek of wetenschap. Was je niet thuis in kunst, cultuur, religie, politiek enzovoort? Dan kon je het als toeschouwer vergeten, je snapte de verwijzingen in de mooie afbeelding niet. (Zie aflevering 330, maar ook de afleveringen 28-29.)
De impressionisten verlegden de aandacht van inhoud naar vorm, en naar kleur, ruimte, het schilderij op zichzelf zonder enige verwijzing naar wat dan ook, behalve dan misschien naar elkaars schilderijen, ofwel, zoals Ingelies Vermeulen het verwoord: ‘… kunst [ging] zich steeds meer met zichzelf bezighouden en minder met het publiek’ (Feministische kunst een (on)haalbaar ideaal?, 2006, p.181).
Er ontstond een kloof tussen publiek en moderne kunst, toenemende abstractie maakte de kunstwereld een wereld op zich. De toeschouwer had steeds vaker uitleg nodig van een kunstcriticus om kunstwerken te begrijpen. Realistische werken werden steeds meer als onartistiek beschouwd. De waarde van een kunstwerk werd minder als er sprake was van een verhaal, thema en herkenbare inhoud. (2006, p.181)
Volgens Vermeulen heeft de feministische kunstbeweging zich steeds afgezet tegen een te modernistische benadering van kunst. Was een terugkeer naar figuratieve kunst niet eerder een vooruitgang? Immers, alle fasen in de kunsten zijn immers maar … fasen. De ontwikkeling van kunst naar een steeds grotere mate van abstractie, waarom zou dat het eindpunt van de moderne kunst moeten zijn? (2006, p.181)
Griselda Pollock (1949), kunsthistoricus, schrijft in haar boek Framing feminism, art and the women’s movement 1970-1985 (Londen, 1987) dat modernisme de overheersende cultuur van patriarchale kapitalistische samenlevingen is. De vertegenwoordigers van deze cultuur zeggen dat ze een waardevrije esthetische blik hebben waarmee ze naar kleuren en compositie kijken, maar, zo merkt Vermeulen terecht op, het is slechts één manier van kijken. (2006, p.181)
