De Theorieën (zie aflevering 370) hebben volgens Tom Wolfe een ‘betoverende werking’ (Het geschilderde woord, 1982, p.37), maar dan vooral voor de bewoners van ‘het dorp’ (de wereld van de beeldende kunst) bestaande uit le monde (de chic) en Bohemia (de kunstenaar-bohemiens), die naar elkaar loeren en nauwlettend in de gaten houden wat de ander doet (zie ook afleveringen 366-370).
Bohemia, aldus Wolfe, bestaat uit cénacles (kunstenaarskringen met één centrale figuur, zie aflevering 366), scholen, coterieën, kringetjes en kliekjes. Als één cénacle gaat overheersen, dan gaan de ideeën van die cénacle hoogstwaarschijnlijk in het hele dorp overheersen. En dat is nou precies wat in New York na de Tweede Wereldoorlog gebeurt in het tijdperk van het Abstract Expressionisme, ‘toen New York de plaats van Parijs innam als provinciehoofdstad van het Modernisme (zoals we zo vaak kunnen lezen)’, schrijft Wolfe (1982, p.37-38).
De invloedrijkste cénacle vormt zich rond Hans Hofmann, een Duitse schilder van midden vijftig, die zich totaal niet inlaat met dogmatici die het Sociaal Realisme weten af te dwingen (zie aflevering 370). Hij maakt van zijn schilderschool in Greenwich Village een ‘ideologische voorpost van l’art pour l’art en het abstracte schilderen’, aldus Wolfe (1982, p.38).
Een tweede cénacle die Wolfe noemt is die rond Ibram Lassaw, een van de oprichters van de American Abstract Artists (de link gaat verrassend genoeg naar een up-to-date website van de AAA). Een derde cénacle bestaat uit ‘kunstbroeders’ als Adolph Gottlieb, Mark Rothko en Milton Averty en draagt de naam ‘de Tien’. Tot slot noemt Wolfe een vierde cénacle die zich vormt rond John Graham en bestaat uit mensen als Willem de Kooning, Arshile Gorky, Stuart Davis en David Smith. (1982, p.38)
Maar dan is Wolfe nog niet helemaal klaar. Er is ook nog een ‘kringetje van Roberto Matta, William Baziotes en Jackson Pollock, die getrouwd is met Lee Krasner (1908-1984), een lid van de Hofmann cénacle, waarmee de cirkel weer rond is’ (1982, p.38-39).
Deze video is een onverwacht pareltje, Lee Krasner op hoge leeftijd die vertelt over hoe zij werkt en over een paar ervaringen als kunstenaar tussen de vele mannelijke collega’s.
