Als je de, behoorlijk ingewikkelde, methode van Levinson (in: Defining Art Historically, 1990, zie aflevering 44, en ook 41) toepast, krijg je het feitelijke historisch proces van de kunstevolutie.
Ik stel me voor dat dit proces een tot het uiterste doorgevoerde kunstgeschiedenis is, waarbij je niets overslaat (dus ook geen werk van vrouwelijke kunstenaars, voeg ik er nog even volledigheidshalve aan toe) en terugkijkt tot … ja, tot waar? ? De eerste grottekeningen? Nog verder terug? Dat weet Levinson dus ook niet. Waarmee hij maar wil aangeven hoe omvangrijk het concept kunst eigenlijk is.
Voor kunstbewuste makers van kunst is het maken van kunst een bewuste handeling die een idee over kunst met zich meebrengt. Welk idee over kunst kunnen deze makers hebben?
Met ‘deze makers’ bedoelt Levinson niet alleen de makers van kunst die hij uit eigen ervaring en omgeving kent. Hij heeft het over kunstenaars uit verschillende tijden en plaatsen.
Het idee over kunst dat alle makers uit verschillende tijden en plaatsen kunnen hebben, moet volgens Levinson te maken hebben met een idee van kunst dat neerkomt op álles wat kunst is geweest tot nu toe. Het is wél een concreet begrip, voegt hij daaraan toe, maar het is géén abstract principe of een generalisatie die voortkomt uit onderzoek naar het kunstverleden.
En wat bedoelt Levinson hier dan met ‘begrip’? Vast niet zoiets als Kant bedoelde (zie aflevering 10). Vermoedelijk gaat het meer om ‘begrijpen’ en niet om een begrip zoals ‘kaars’.
Hoe maken kunstbewuste kunstmakers dan volgens Levinson kunst? Door hun werk te verbinden met een idee van kunst dat neerkomt op álles wat kunst is geweest tot nu toe. Als de activiteiten van makers geen enkele betrekking hebben op de grote hoeveelheid kunst die aan hen is voorafgegaan, zijn we volgens Levinson niet in staat te begrijpen met welke bedoeling zij bewust kunst voortbrengen.
Als je een urinoir op een sokkel in het museum plaatst, ben je dan een kunstbewuste maker van kunst? Of snappen we er niks van omdat de maker geen kunstbewustzijn heeft?
