Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 474 Representatiesysteem legt betekenissen muurvast

Mary Kelly, London 1974, 2017, compressed lint, 118.1 by 151.1 by 5.1 cm.

Foto gevonden bij Mitchell-Innes & Nash.

Met de opmerking dat ‘kunstvormen sociale klassen weergeven’ (zie aflevering 473) doelt Mary Kelly waarschijnlijk op de ‘elite’, de bourgeoisie die als enige van kunst (mag? kan?) genieten. Maar misschien zit er een idee achter dat elke kunstvorm zo de eigen sociale klasse heeft? Als dat het geval is, wat houdt dit dan precies in, over welke kunstvorm gaat het dan voor welke sociale klasse?

Hoe dan ook: ‘Geen enkele ideologie is homogeen, ook het socialisme en het feminisme niet’, vervolgt Kelly. Volgens haar is het ‘ideologische’ eerder een meervoudig geheel van sociale praktijken en representatiesystemen die politieke consequenties heeft.

En wat bedoelt Kelly dan weer met ‘representatiesystemen’?

Als je die term op internet opzoekt, kom je uit bij neurolinguïstisch programmeren (NLP). Is dat raar of past dat juist precies bij wat Kelly bezighoudt? Volgens NLP zijn representatiesystemen de vijf zintuigen. In de termen van NLP is dat: visueel, auditief, kinesthetisch (gericht op gevoel), olfactoir (reuk), gustatoir (smaak) en auditief-digitaal (praten tegen jezelf). (bron) Nu zijn zintuigen zelf volgens mij geen representatiesystemen, maar wel wat je doet met de informatie die je via de zintuigen binnen krijgt.

In feite is dit wat de filosoof Immanuel Kant over de zintuigen schrijft. Het is pas nog aan bod geweest in aflevering 450 Er Staat Een Paaaard … in de wei … De informatie die via de zintuigen binnenkomt, sla je op en dankzij je verbeeldingskracht kun je je vervolgens iets voorstellen dat ‘niet voor de zintuigen aanwezig is’, in de woorden van Kant. Ofwel, ook al draai jij je om of kijk je naar de lucht en niet naar het paard, het paard staat tóch in de wei, of beter: dat ‘plaatje’ van het paard in de wei kun je altijd oproepen (denk nu maar eens niet aan een paard in de wei).

Is dat een representatiesysteem? Of beter, bedoelt Kelly dat met ‘representatiesystemen’? Taal is trouwens ook een representatiesysteem: zeg ‘paard’ en je ziet een paard voor je. Gaat het Kelly misschien meer om kunst, bijvoorbeeld dat een portret van de koningin de koningin representeert, dat schilderijen en sculpturen een representatiesysteem vormen? Dat idee heb ik toch niet, gezien de politieke lading die ze haar opmerking meegeeft.

Waar ze volgens mij meer op doelt is dat in een representatiesysteem betekenissen van veel dingen vastliggen, zoals een ‘tafel’ een ding is met vier poten en een vlakke plaat, een ‘boomgaard’ een weide met fruitbomen, maar ook dat een ‘politicus’ een man is die taalvaardig is, een ‘huisvrouw’ een vrouw die vastgeklonken zit aan huis.

*Uit: Mary Kelly, On sexual politics and art. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.303-312.

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder