Foto gevonden op: http://ikvrouwvanjou.nl/2015/03/fabels-over-feminisme/.Mary Kelly beschouwt niet alleen het subject liever als dynamisch en sociaal gevormd (zie aflevering 478), ze ziet ook het ‘sprekende subject’ als fundamenteel verdeeld.*
Juist, ‘het sprekende subject’, en waar komt dat dan ineens vandaan? Bovendien, hoezo ziet ze dat ‘sprekende subject’ als ‘fundamenteel verdeeld’?
Om met dat laatste te beginnen, volgens Kelly bestaat het fundamenteel verdeeld zijn van het ‘sprekende subject’ bijvoorbeeld uit de scheiding tussen bewust en onbewust. Je handelt soms bewust, soms onbewust, en elke kant heeft zo de eigen kenmerken. Een andere vorm van verdeeld zijn is dat je enerzijds je eigen drijfveren (signifying processes noemt Kelly dat) hebt, en er anderzijds sociale beperkingen zijn door gezinsstructuren of productiewijzen.*
Voor wat betreft het ‘sprekend subject’, Kelly komt daar zelf op terug. ‘Waarom zei ik “sprekend subject”?’, schrijft ze.* Ja! Precies! Waarom? ‘Omdat we op het moment van onze intrede in de taal, we een vrouwelijke of mannelijke positie innemen in de symbolische structuur van onze samenleving’, is haar antwoord.* Ah.
En dan schrijft ze: ‘Leren spreken is afhankelijk van het vermogen om afwezigheid te conceptualiseren en verschillen vast te stellen.’* Ofwel, met andere woorden: dat je een paard (concept) in de wei (concept) kunt onderscheiden (verschillen) en benoemen, óók als je thuis in je kinderstoel zit (afwezigheid conceptualiseren, zie ook aflevering 450).
Ik neem aan dat Kelly hier vooral doelt op de vrouw/man positie die een kind, met het leren van taal, snel leert kennen en innemen ‘in de symbolische structuur van onze samenleving’ (zie hierboven), want in de volgende zin komt ineens de fallus weer om de hoek kijken. ‘De fallus wordt de bevoorrechte betekenaar in taal’, schrijft ze, waarmee ze lacaniaanse taal uitslaat…
*Uit: Mary Kelly, On sexual politics and art. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.303-312.
De komende tijd zal ik in de vorm van een feuilleton de lezer meenemen in mijn zoektocht. De zoektocht naar wat? Iets met kunst, performance, Abramović, feminisme, esthetica, filosofie. Dat wordt in de loop van de tijd duidelijk. Inhoudsopgave Feuilleton Abramović, met links per aflevering.
