Foto gevonden op site kunstenaar.
Zouden vrouwen die zich niets aantrekken van de patriarchale overheersing als eerste vorm van zelfexpressie pijn of automutilatie kiezen? Deze vraag stellen Judith Barry en Sandy Flitterman in hun essay naar aanleiding van de performances van Gina Pane (zie aflevering 503).*
Op grond van commentaren die Pane zelf op haar werk heeft, aldus de auteurs, lijkt het alsof ze het gevoel heeft dat ze door zichzelf te verwonden de samenleving verwondt. Maar omdat haar verwondingen in het kader van kunst plaatsvinden, kan het zomaar gebeuren dat het juist opgenomen wordt in de aloude begrippen uit de kunstwereld, zoals de schoonheid van pijn, op afstand lijden, en een hele erfenis van volmaakt vrouwelijk martelaarschap.*
De solidariteit in het lijden die het werk van Pane lijkt te willen bevorderen, is eigenlijk een vorm van solidariteit die al eeuwen aan vrouwen wordt opgelegd. Het is onderworpenheid (bondage) in plaats van binding (bonding), zo schrijven Barry en Flitterman.* En daarmee hebben ze zeker een punt.
Als tweede voorbeeld voor de door de auteurs genoemde essentialistische positie (zie afleveringen 500-502), hebben ze de kunstenaar Hannah Wilke gekozen.* Deze kunstenaar is een van dé grote body/videokunstenaars van haar tijd en natuurlijk al besproken in dit feuilleton 🙂 , bijvoorbeeld in de afleveringen 310-312.
Hannah Wilke (1940-1993) hanteert volgens Barry en Flitterman eenzelfde soort strategie van body art als Gina Pane bij het maken van een kunstwerk. Het doel bij Wilke is dat vrouwen hun gevoelens en fantasieën laten komen en gaan, zodat dit kan leiden tot een nieuw soort kunst. Ze heeft zelf gezegd: ‘I am my art. My art becomes me.’*
