Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 507 Het verhaal van een naakt

Sandro Botticelli, De geboorte van Venus, ca 1485, tempera op canvas 172,5 x 278,5 cm.

Foto gevonden op kunst renaissance blogspot.

Kunstenaar Hannah Wilke maakt van zichzelf een object (zie afleveringen 505-506). Ze gaat uit van wat iedereen denkt bij een stripper (iemand die alles zal onthullen) en lijkt de toeschouwer te plagen door niet helder te zijn over haar motieven.*

‘She is both the stripper and the stripped bare’, schrijven Judith Barry en Sandy Flitterman.* Een mooie uitspraak, maar wat betekent het precies? Ik vermoed het gaat om het verschil tussen stripper en stripped bare. Stripper is iets actiefs, de vrouw die zich ontdoet van haar kleding. Stripped bare is iets passiefs, iets dat je overkomt: daar sta je dan in je nakie, zichtbaar voor de toeschouwers, ontbloot, ontdaan van enige bescherming.

Bloot, naakt, een naakt … waar gaat dat nou eigenlijk om in de kunst en het leven? John Berger vraagt zich in Ways of Seeing (episode 2, zie aflevering 506 voor de video) af, over het duizenden malen geschilderde naakt, wat dat is, een naakt.

Berger vertelt dat Kenneth Clarke, in zijn boek over naakten in schilderijen, schrijft dat naakt zijn simpelweg betekent dat je zonder kleren bent en dat een naakt een kunstvorm is.

Berger ziet dat anders. Hij vertelt: ‘Naakt zijn is jezelf zijn. Een naakt zijn is als naakt gezien worden door anderen en niet om jezelf herkend worden. Een naakt moet als object worden gezien om een naakt te zijn.

Naaktheid wordt gecreëerd in de gedachten van de toeschouwer, vertelt Berger aan de hand van het paradijselijke verhaal waarin Eva Adam de appel aanreikt en ze elkaar voor het eerst heel anders gaan bekijken: naakt dus. Opvallend is, aldus Berger, dat de vrouw de schuld krijgt en wordt gestraft met opgelegde onderdanigheid aan de man.

*Uit: Judith Barry en Sandy Flitterman, Textual strategies: the politics of art making. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.313-321.

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder