Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 524 Gecathecteerde geheugensporen?

Susan Hol, Lichtvis, 2011-2017, Berlijn.

Ik laat, net als Judith Barry en Sandy Flitterman, Mary Kelly aan het woord (zie ook aflevering 523), maar daarna probeer ik te achterhalen wat ze nu eigenlijk precies zegt.

De vlekken, markeringen en afgedrukte woorden hebben op zichzelf een minimale tekenwaarde, maar een maximale affectieve waarde in verhouding tot mijn doorleefde ervaring. In psychoanalytische termen zijn het visuele representaties van gecathecteerde geheugensporen. Deze sporen vormen, in combinatie met de dagboeken, tijdschema’s en voedingsschema’s, wat ik een discours zou noemen dat mijn geleefde ervaring als moeder ‘representeert’, maar ze zijn bewust opgezet in een antagonistische relatie met de diagrammen, algoritmen en voetnoten, en vormen daarmee een ander discours dat mijn analyse als feministe van deze beleefde ervaring ‘representeert’.*

In de eerste zin zegt ze dus eigenlijk dat de vlekken, markeringen en afgedrukte woorden op zichzelf niet zoveel zeggen, maar alles betekenen voor haar eigen ervaringen. De tweede zin, met de ‘gecathecteerde geheugensporen’ … in het Engels is het ‘cathected memory traces’. Wat betekent in hemelsnaam ‘cathected’?!?

In het Nederlands is het niet te vinden. Alleen de APA Dictionary of Psychology weet te vertellen dat ‘cathected’ komt van ‘cathexis’ en heeft een omschrijving die waarschijnlijk het dichtst de bedoelingen van Kelly benaderd: n. in de psychoanalytische theorie, de investering van psychische energie in een object van welke aard dan ook, zoals een wens, fantasie, persoon, doel, idee, sociale groep of het zelf. Dergelijke objecten zouden gecathecteerd zijn wanneer een individu er emotionele betekenis (positief of negatief affect) aan hecht (bron: APA).

Dus eigenlijk schrijft Kelly in de tweede zin dat ze emotionele waarde hecht aan de objecten die ze heeft gemaakt. In de derde zin laat ze weten dat deze objecten haar ervaring als moeder laten zien, maar door haar feministische aanpak een tegenstelling (‘antagonistische relatie’) vormen met die eigen ervaring.

Ze laat, kortom, zien wat het moederschap inhoudt (vieze luiers, zorgen, liefde, gedoe, verrassing, verbintenis, scheiding enzovoort) en dat dit nou niet bepaald een zogenaamd ‘natuurlijk’ biologisch gegeven is.

*Uit: Judith Barry en Sandy Flitterman, Textual strategies: the politics of art making. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.313-321.

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder