Goed, nou, dus, poeh, die definitie van Levinson is geen lichte kost.
Had ik dat niet gewoon kunnen overslaan?
Om eerlijk te zijn, dat had ik heel graag gedaan! Ik heb een hekel aan definities. Met een definitie probeer je iets te vangen in een of andere formele omschrijving. Dat kan best goed zijn, bijvoorbeeld in de wiskunde. Zo is een vierkant een ‘rechthoekige vierhoek met gelijke zijden’. Zo, die staat. Weten we allemaal wat een vierkant is en de hele wereld snapt wat er bedoeld wordt. Tenminste, als je weet wat een ‘rechthoekige vierhoek’ is, maar ook daar is een definitie voor.
In de filosofie zijn definities vaak ondingen, vind ik dan. Filosofen proberen namelijk met definities een soort algemene/zoveel mogelijk universele geldigheid te bewerkstelligen. Ze willen eigenlijk net zo’n definitie als bij ‘vierkant’. Maar ja, de filosofie is geen ‘vierkant’ en zeker als het gaat over kunst is dat ‘vierkant’ ver te zoeken. Kunst is in beweging, zoals ik in aflevering 28 schreef.
Dus. Wat is eigenlijk de waarde van zo’n definitie als die van Levinson?
Het vertelt wat kunst is!
#NOT
Je weet nu dat je pas kan zeggen of iets kunst is als er een verband is met kunst uit het verleden!
#NOT
Want welke kunst uit het verleden is kunst? Hoe ver moet je teruggaan om uit te komen bij ‘echte kunst’? En wat is dat dan? En, daar is-ie-weer, wie bepaalt dat?
Toch heeft Levinson natuurlijk wel een punt. Er ís immers een artistieke traditie. Zo kunnen wij nu naar schilderijen kijken die in het verleden zijn gemaakt en waarvan we zeggen dat het kunst is. De impressionist die schildertechnieken uit de tijd van de academische schilders gebruikt, verwijst daarmee naar kunst uit het verleden. Een pispot in een museum plaatsen verwijst ook naar kunst uit het verleden: het wijst die kunst radicaal af. Dat mag ook van Levinson: een link leggen naar kunst uit het verleden kan ook door bewust de artistieke traditie de rug toe te keren.
In aflevering 53 bleek dat volgens Levinson objecten van onwetende makers van kunst toevallig in het repertoire van esthetische beschouwing van hun tijd kunnen passen. Hoe zit dat eigenlijk met de esthetische eigenschappen van objecten? Is dat geen belangrijke graadmeter voor kunst?