Feuilleton Abramovic - PhD

Aflevering 595 Feminisme versus modernisme

Raeda Saadeh, Vacuum, 2007. Foto van haar videoperformance in de kale heuvels van Palestina. Een kritiek op de genderrollen en het verplaatsen van traditioneel ‘vrouwenwerk’ van de privésfeer naar een politiek geladen ruimte.

Foto en info gevonden bij artperformance.org.

De feministische praktijken worden gevormd door dezelfde krachten en interesses als andere culturele groepen die zich verzetten tegen het modernisme (zie aflevering 594). Maar dat niet alleen, aldus Griselda Pollock, de feministische praktijken hebben ook actief het karakter van de culturele activiteiten vormgegeven.*

Hoe hebben zij dat gedaan?

De vrouwen leveren in die jaren 1970/80 de middelen voor een radicale kritiek op de modernistische praktijk én op haar institutionele structuren en bouwsel van kunstkritieken. In het spectrum van feministische visies zijn er wat dit punt betreft een paar posities, schrijft Pollock.*

De eerste die ze noemt is Lucy Lippard, die het feminisme ziet als een alternatief voor het modernisme, als een antimodernisme die zich ook presenteert in termen van sekseverschillen. Pollock ziet daarin een gevaar. Ze geeft toe dat de modernistische kunstgeschiedenis en kunstkritiek nogal systematisch het aandeel van vrouwen in het modernismeproject hebben genegeerd, want er waren erg veel vrouwen daarin betrokken en zij worden niet genoemd.*

En het is ook waar, aldus Pollock, dat veel van de helden van het modernisme een macho-mannelijkheid wordt toegekend van mythische proporties. Denk daarbij aan Picasso of Jackson Pollock, voegt ze eraan toe, en hun verhalen. Maar, vervolgt ze, het is gevaarlijk om gegeven seksefeiten te verwarren met de sociale en historische redenen voor het overwicht van mannen die in het modernisme hun werk uitoefenen en op een voetstuk gezet worden, of het te zien als een essentieel kenmerk van het modernisme zelf.*

Een andere invalshoek is die van de volledige breuk. Hierbij wordt feminisme begrepen als de tegenstelling vrouwelijk-mannelijk en hebben vrouwen een absolute breuk met de mannelijke cultuur voor ogen. Niet handig volgens Pollock. Je vervalt dan in onhistorische generalisaties en ontkent de plaats van de vrouw in de geschiedenis en een bepaald sociaal systeem.*

De grote vraag is volgens Pollock vooral: Is het feminisme de doorslaggevende uitdaging voor het modernisme of is het slechts een van de woekerende postmodernistische alternatieven die tegengas geven aan het modernisme?*

*Uit: Griselda Pollock, II Feminism and Modernism. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.79-119.

About the author

Susan Hol

Ontdek meer van Susan Hol

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder