Naast de gebieden materialiteit en socialiteit heeft Mary Kelly het gebied seksualiteit onderscheiden (zie afleveringen 601-602). Griselda Pollock lijkt het artikel van Kelly te bespreken, maar dat is niet helemaal duidelijk. Misschien is het een mix van haar eigen kennis en wat ze in Kelly’s Re-viewing Modernist Criticism (Screen, 1981) heeft gelezen?
Het feminisme van eind jaren 1960 en begin 1970 heeft het punt seksualiteit op de agenda gezet, maar de toename van vrijheidsgezinde discussies over seksualiteit in die jaren heeft ook een fikse bijdrage geleverd, aldus Pollock. In deze discussies bestaat echter de neiging om seksualiteit te behandelen als een afzonderlijke grootheid, als maatstaf voor de waarheid. Pollock citeert hier Foucault, die seksualiteit als de ‘waarheid van ons wezen’ schijnt te hebben omschreven.*
En dat, zo schrijft Pollock vervolgens, heeft bijgedragen aan de lichaamsgerichte kunstpraktijk.* Wat heeft precies daaraan bijgedragen? Die discussies? Foucaults opmerking? Het feminisme van eind jaren 1960 en begin 1970? Dat allemaal samen?
Er zijn in die tijd feministische kritieken op de dominante beeltenissen van de vrouw als seksobject in de kunst en massamedia. Deze kritieken gaan gepaard met pogingen om tot een alternatieve, positieve, niet-seksuele of nieuwe seksuele beeldtaal voor vrouwen te komen. Pollock verwijst hierbij naar The body politic: female sexuality and women artists since 1970, geschreven door Lisa Tickner, kunsthistorica (zie de afleveringen 398-403 met haar bespreking van het werk van Kate Walker).*
Het artikel is opgenomen in Framing Feminism, dus dat is mooi. Het is oorspronkelijk verschenen in Art History, June 1978, vol.1, no.2, pp.236-49.
‘Het recente werk van een aantal vrouwelijke kunstenaars heeft het menselijk lichaam als uitgangspunt genomen’, opent Tickner haar artikel. Dat heeft een aantal consequenties die zij wil onderzoeken. Gaan vrouwen een revolutie ontketenen in de erotische representatie?**
Kijk, dat is nou interessant. Dat zou ik ook weleens willen weten!
Maar eerst gaat Tickner eens even heel goed kijken naar de traditie van de westerse erotische kunst en het naakt.** Mmm, dat is nou jammer. In vorige afleveringen is dit al regelmatig aan bod geweest (zie bijvoorbeeld de afleveringen 505 en 506 met de video’s van John Berger, om maar iets te noemen), dat ga ik hier niet nog eens dunnetjes overdoen. Waar het op neerkomt is dat de vrouw als lustobject, als ding, wordt neergezet. Uiteindelijk formuleert Tickner het wel mooi in een conclusie, dat de afgebeelde vrouw van alles kan zijn (voor wat de man maar wil), maar zij in feite niets is.
‘Ze lijkt overal aanwezig in de kunst, maar in feite is ze afwezig. Ze is niet de uitdrukking van de vrouwelijke ervaring, zij is een ding voor de man.’**
*Uit: Griselda Pollock, II Feminism and Modernism. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.79-119.
**Uit: Lisa Tickner, The body politic: female sexuality and women artists since 1970. In: Framing Feminism, Art and the Women’s Movement 1970-85. Eds. Roszika Parker en Griselda Pollock, Pandora Press, Londen, 1987, pp.263-276.
