In de Volkskrant van 4 januari 2014 vond ik het bijgaande bericht: ‘Een groene banaan bij u aan de muur?’ In eerste instantie dacht ik: grapje. Maar al snel las ik dat de zogenaamde groene banaan door ‘Het Amsterdamse kunstenaarsduo Lernert & Sander’ is gemaakt. Het duo ‘fotografeerde in opdracht van de fotobijlage van de Volkskrant een onvolwassen banaan’, noteert de krant bij de foto. Om het nog extra spannend te maken voegt zij toe: ‘Onrijp als de onvolgroeide jeugd.’ Daarna volgt formaat (30 × 40) en oplage (50) en dat het werk gesigneerd en te koop is bij de Volkskrant webwinkel (wat ik in eerste instantie las Nebwinkel). Daarna zag ik de prijs: 375 euro.
Wat moet je hiervan nou denken? Hoe is dat bedrag te rechtvaardigen voor een eenvoudige foto van een groene banaan? Het doet denken aan het sprookje van de keizer met zijn nieuwe kleren: hij liep uiteindelijk rond in zijn blootje terwijl hij dacht het allerbest gesneden kostuum te dragen van de allerfijnste stoffen. En het hele land ging in het verhaal van de kostuummakers mee, behalve een klein meisje dat luid vroeg waarom de keizer bloot was. Met andere woorden kom met een (tamelijk) goed verhaal en we vinden het prachtig. Of, zo twijfelde de eeuwige filosoof in mij, is er meer te zien aan deze groene banaan en denk ik te kort door de bocht?
Kort daarop zag ik de foto: I’m a Lady van Mary Sibande (2009). Foto: Momo Gallery, Johannesburg. Uit de Where do I end and you begin collection.
Meteen wist ik het verschil met de groene banaan, want dít is pas een beeld dat wringt en schuurt en prachtig is. Het brengt Werelden bij elkaar, confronteert met beelden uit ons verleden. Dit beeld doet je hart kloppen, omdat het zeer doet, je weg wilt maar moet blijven kijken. Hier is geen enkel verhaal bij nodig, je kunt al je woorden thuis laten, dit beeld spreekt zelf. Als dit kunstwerk 375 euro was kocht ik het meteen!
De foto van Mary Sibande maakte deel uit van het Edinburgh Art Festival, van 31 juli tot 31 augustus 2014, met een aantal heel goede Britse en internationale hedendaagse kunstenaars.